Το κάψιμο της βιβλιοθήκης

Το κάψιμο της βιβλιοθήκης


Τον τελευταίο Αύγουστο του 2003, στα πλαίσια των εκδηλώσεων για τη θλιβερή ανάμνηση των σεισμών του 1953 , μου δόθηκε αφορμή να (ξανά)δω και να (ξανά)θυμηθώ γεγονότα από την εποχή εκείνη, που στα μάτια ενός μικρού παιδιού έμειναν ανεξίτηλα χαραγμένα.

Αφορμή για το γράψιμο αυτών των γραμμών υπήρξε το ένθετο της εφημερίδας
<ΤΟ ΒΗΜΑ>, στις 24 Αυγούστου 2003, που με επιτυχία επιμελήθηκαν φίλοι Ζακυνθινοί και αναφερόταν στα όσα συνέβησαν στη Ζάκυνθο εκείνον τον τραγική περίοδο των σεισμών.
Σε αυτό το ένθετο υπενθυμίζεται το γεγονός ότι η περίφημη βιβλιοθήκη μας δεν κάηκε με την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε αμέσως μετά τους σεισμούς, αλλά μετά από πέντε μέρας από πυρκαγιά που άρχισε όταν οι Άγγλοι στρατιώτες κατεδάφιζαν με εκρηκτικά διάφορα ετοιμόρροπα κτίρια που βρισκόντουσαν κοντά στη βιβλιοθήκη.
Ναι, η αρχική φωτιά είχε σβήσει.
Οι συνεχείς δονήσεις είχαν καταστρέψει ότι ήταν να καταστραφεί.
Είχαν ήδη φτάσει διάφορα πλοία, ξένα και Ελληνικά που βοηθούσαν(;) που βοηθούσαν τους κατοίκους να συνέλθουν από τον τρομερό εφιάλτη.
Η ζωή είχε αρχίσει σιγά- σιγά να οργανώνεται.
Τότε ήταν που αναπάντεχα κάηκε η περίφημη βιβλιοθήκη της Ζακύνθου.
Τα μεγάλα ερωτήματα όμως παραμένουν:
* Γιατί οι σπέφσαντες σε βοήθεια δεν προσπάθησαν να διασώσουν ό,τι σημαντικό μπορούσαν από τη βιβλιοθήκη;
* Γιατί οι Άγγλοι, οργανωμένος στρατός και ψύχραιμοι (διότι καμιά καταστροφή δεν είχαν πάθει αυτοί) δεν υπολόγισαν την πιθανή εκδήλωση πυρκαγιάς, όταν ανατίναζαν τα μισογκρεμισμένα κτίρια που βρίσκονταν πλάι στη βιβλιοθήκη;
Εδώ αξίζει να αναφέρω κάτι που χρόνια τώρα το είχα λησμονήσει.
Θυμάμαι λοιπόν ότι στην περιοχή της <λούμπας>και στο τμήμα της λαγκαδιάς που υπήρχε, φτιάχτηκαν ξύλινα παραπήγματα που στέγασαν τα διάφορα μαγαζιά.
Σε ένα τέτοιο μαγαζί, ένα κουρείο, βρέθηκα και εγώ με τον πατέρα μου, τον Τζανέτο, ένα πρωί. Εκεί οι παρευρισκόμενοι συζητούσαν διάφορα θέματα σχετικά με τους πρόσφατους σεισμούς. Θυμάμαι ότι η κουβέντες τους ήταν γύρω από το κάψιμο της βιβλιοθήκης και τους Εγγλέζους. Όλοι συμφωνούσαν ότι ήταν ένα εσκεμμένο έργο αυτών που ήρθαν για να μας προστατέψουν δήθεν. <Το έκαναν ξαπόστα , θυμάμαι την πρόταση σαν νάναι τώρα.
Φυσικά ανέλυαν τις απόψεις τους, αλλά εγώ δεν ήμουν σε θέση, λόγω ηλικίας, να τους παρακολουθώ σε όλες τους τις συζητήσεις.
Θυμάμαι ακόμα όταν ήμουν μαθητής στην πρώτη τάξη του Γυμνασίου, πως στο οικοτροφείο που μέναμε ήρθαν κάποιοι επισκέπτες, Έλληνες και Δανοί (υπενθυμίζω ότι η Δανική πολιτεία πρόσφερε αυτό το οικοτροφείο στους σεισμοπαθείς Ζακυνθινούς).
Εκεί ένα απόγευμα ήταν μαζεμένοι στο επάνω σαλόνι και συζητούσαν για τη Ζάκυνθο και τους σεισμούς, ενώ εμείς τα παιδιά κρυφακούγαμε τους υψηλούς επισκέπτες.
Εκεί άκουσα κάποιον Έλληνα της παρέας να λεει ότι οι Δανοί πιστεύουν ότι οι Άγγλοι έκαψαν τη βιβλιοθήκη της Ζακύνθου.
Δεν έχω καμιά διάθεση να πρακτορολογήσω. Όμως οι θύμησες που ξύπνησαν φέτος το καλοκαίρι, με κάνουν να γράφω αυτές τις γραμμές.
Πιστεύω ότι μερικά πράγματα πρέπει να καταγράφονται ιστορικά και να βγαίνουν πάντα τα ανάλογα σωστά συμπεράσματα.
Πιστεύω τώρα και εγώ ότι εκείνο το κάψιμο της βιβλιοθήκης ήταν έργο εσκεμμένο των Άγγλων.
Αν κοιτάξουμε την ιστορία θα διαπιστώσουμε ότι η Αγγλική πολιτική ήταν πάντα υστερόβουλη, ύπουλη και βάρβαρη απέναντι στους λαούς. Και σήμερα ακόμα συνεχίζουν υπεροπτικά και δόλια να πορεύονται στον ίδιο δρόμο. Χωρίς ηθικούς φραγμούς και αναστολές. Αξίζει τον κόπο να θυμηθούμε μερικά γεγονότα που έχει πλέον καταγράψει η ιστορία.

Θοδωρής Πομόνης /Αύγ 2003